• <<< Terug

Schottelslet is een van de populairste Brabantse en Limburgse dialectwoorden

Wat is het Nederlandse woord voor schottelslet, nou niets meer of minder dan vaatdoek. Toch is er een wezenlijk verschil tussen het ouderwetse schottelslet en de hedendaagse vaatdoek.

Iedereen hoort ouderen wel eens vertellen over de zuinigheid van vroeger. Het was niet alleen zuinigheid dat veel spullen, vooral kleding en schoeisel, werden hergebruikt of doorgegeven aan jongere broertjes of zusjes. Heel vaak werden van oude kleren weer nieuwe kleren gemaakt. Nieuwe kleding was veel minder voorhanden dan vandaag de dag en in verhouding met nu ook duurder. De zuinigheid van vroeger was geen gierigheid maar vaak pure noodzaak.

De vaatdoek zoals wij die nu kennen, bestond niet. Meestal werd van een versleten theedoek of handdoek, maar ook wel van versleten ondergoed, een vaatdoek gemaakt. De versleten stukken werden eraf geknipt. De rest werd 2, 3 of 4 keer dik gevouwen en dan in een handzaam formaat aan elkaar gestikt. Ook over het midden werd vaak nog kruislings gestikt. Vaak waren ze snel versleten omdat het materiaal al versleten was.

De schottelslet functioneerde wel als vaatdoek, het probleem was het schoonmaken en schoonhouden. Omdat ze nogal dik waren kon men ze moeilijk goed uitwringen en bleven ze vochtig. Vaak waren het vieze stinkdingen. Vandaag beschikken we over heet water, reinigingsmiddelen en een wasmachine en droger. Onze ouders en voorouders moesten zich vaak behelpen.

Gelukkig heeft de schottelslet een goede vervanger. Voor een paar centen heeft men viscose doekjes. Ze nemen niet alleen goed vocht op, ze zijn gemakkelijk schoon te maken en te drogen en zijn daardoor ook veel hygiënischer. Zijn ze versleten, dan ligt er wel een pak in de kast waar we een nieuwe kunnen pakken.

De naam “vieze schottelslet” heeft vandaag meestal een andere betekenis die bij de meesten wel bekend is.”

Reacties zijn gesloten.